MatematikTutkusu.com Forumları

bölünebilme ispat sorusu

levent şimşek 13:38 20 Nis 2011 #1
n doğal sayı ve n>1 için
2n-1 sayısının n ile bölünemeyeceğini gösteriniz

n çift olunca bölünmeyeceği gayet açık fakat n tek olunca kısmını birtürlü yapamadım mod denedim olmadı yada başka bir yolmu var yardımlarınız için şimdiden teşekkürler iyi çalışmalar...

ömer_hoca 15:54 20 Nis 2011 #2
2=1+1

2n=(1+1)n=1+C(n,1)+C(n,2)+C(n,3)+ . . . +C(n,n-2)+C(n,n-1)+1 (Binom açılımı)

2n-1=1+[C(n,1)+C(n,2)+C(n,3)+ . . . +C(n,n-2)+C(n,n-1)]

Köşeli parantez içindeki her terim n çarpanı barındırdığı için n ile bölünebilir. Buna n*K dersek

2n-1=1+n*K

1 kendinden başka hiçbir sayı ile bölünemeyeceği için n>1 için (2n-1) n ile bölünemez.

gereksizyorumcu - ait kullanıcı resmi (Avatar) gereksizyorumcu 16:35 20 Nis 2011 #3
hocam parantezin içindeki herbir sayının n ile bölünebiliyo olması her zaman doğru olmaz.
örneğin C(6,3) , 6 ile bölünmez ya da C(9,3) de 9 ile bölünmez

zaten böyle birşey olsaydı her n için
2n≡2 (mod n) olurdu

gereksizyorumcu - ait kullanıcı resmi (Avatar) gereksizyorumcu 16:45 20 Nis 2011 #4
ben şöyle düşünmüştüm
n tek olmak zorundadır bunu görüyoruz
n sayısı sorudaki koşula uyan en küçük sayı olsun yani
2n≡1 (modn)

k sayısı ise 2k≡1 (modn) denkliğini sağlayan en küçük sayı olsun.
öyleyse k|n olmalıdır.
öyleyse 2k≡1 (modk) olur , k≠n ise bu durum n sayısının seçimiyle çelişir
yani k=n dir.

Euler Teoreminden biliyoruzki (n,2)=1 olduğundan (n tek olduğundan)
2φ(n)≡1 (modn)

φ(n)<n=k olduğuna göre bu da k sayısının seçimiyle çelişir çünkü k yı bu denkliği n modunda sağlayabilen en küçük sayı olarak seçmiştik.

sonuçta bu şekilde bir n sayısı yoktur.

ömer_hoca 17:38 20 Nis 2011 #5
zaten böyle birşey olsaydı her n için
2n≡2 (mod n) olurdu
Doğru. Bu sorunun çok güzel bir ispatı vardı ama neydi Düşündüğünüz yöntem de doğrudur ama daha doğrudan bir ispatı vardı. Hatırlayınca mutlaka yazacağım.

aerturk39 23:40 22 Nis 2011 #6
sabri bey yaptığınız ispatta anlayamadığım iki nokta var açıklayabilirseniz sevinirim.
1.si
n sayısı sorudaki koşula uyan en küçük sayı olsun yani
bu ifadeden biran için 2n-1 ifadesini bölen bir n sayısının olduğunumu varsayıyoruz?

2.si

k sayısı ise 2k≡1 (modn) denkliğini sağlayan en küçük sayı olsun.
öyleyse k|n olmalı
n tek sayı olduğundan
2k≡1 (modn)şartını sağlayan en küçük k sayısı k=0 değilmi bu durum varken nasıl k bu şartı sağlayan en küçük sayı olsun seçimini yaptık? ayrıca neden k|n olmalı?
yazdıklarımda bir hata varsa nedir?
açıklamalarınız için şimdiden tesekkürler

gereksizyorumcu - ait kullanıcı resmi (Avatar) gereksizyorumcu 13:28 23 Nis 2011 #7
ilk sorunuza gelirsek evet böyle bir sayının var olduğundan hareket edip çelşiki elde etmeye çalışıyoruz
bu koşula uyan en küçük doğal sayıyı ele alıyoruz (iyi sıralama ilkesi gereğince eğer böyle sayılar varsa bi tanesi bunlardan en küçük olanıdır)

şu an 2n≡1 (modn) noktsındayız

ayrıca 2 ile n in aralarında asal lması gerektiğii tespit ediyoruz ve diyoruzki k da
2k≡1 (modn) denkliği sağlayan en küçük sayı olsun (tabi ki sıfır hariç)

2n≡2k≡1 (modn) olduğuna göre

0≤b<k olacak şekilde
n=ak+b şekilliği olduğunda
2ak+b=(2k)a.2b≡1 (modn)
1a.2b≡1 (modn)
2b≡1 (modn)

b<k olduğuna göre b=0 olmalıdır aksi takdide k sayısının en küçük olarak seçimiyle çelişir.

buradan n=ak olur yani k|n

şimdi k modunda 2k sayısına bakarsak 1 e denk olduğunu görürüz buradan k nın da sorudaki koşulu sağlayan bir sayı olduğu ortaya çıkar ve k|n dir.
demekki k=n dir. (küçük olsa n nin seçimiyle çelişir)

yukarıdaki bölme mantığını kullanarak k|φ(n) olduğunu da gösterebiliriz ama bu mümkün değildir çünkü φ(n)<k=n

sonuç olarak en baştaki varsayımımız yanlıştır yani böyle bir n sayısı yoktur.

Benzer konular

Üst Forum
Anasayfa
Yukarı Standart Görünüm