Cuius rei demonstrationem mirabilem sane detexi. Hanc marginis exiguitas non caperet!
Cuius rei demonstrationem mirabilem sane detexi. Hanc marginis exiguitas non caperet!
İ∫MİM İMZADIR.
Fermat son teoremini yazdıktan sonra sayfanın kenarına şu notu düşmüş. "Bu önerme için harika bir ispatım var ama bu kenar boşluğunda bunu yazmam için yer yok"
Size olayın hikayesini kısaca açıklayayım.
Dönemin bilim adamları birbirleriyle mektuplaşarak bilimsel çalışmalarını paylaşırdı. İstanbul'da yaşayan Ali Kuşçu ile mektuplaşıyordu. Ancak bu mektupların içerikleri hakkında bir bilgi sahibi değildik taki 2011 yılında şans eseri İngiltere'deki bir sahafçıda bu mektupların bazı sayfalarına ulaşılanadek. Bu sayfaların bazı kısımlarını Türkçe'si:
Fermat:- Kadim dostum Ali. nasılsın? ..... bir matematiksel teorem yazmak istiyorum
Ali Kuşçu:- Ahiretlik dostum Fermat. iyiym sağol. sen nasılsın? bu aralar üsküdarda 3-5-7 oyunu turnuvasına kaldığımdan bilimsel çalışmaları biraz ara vermiştim.
Fermat:- ...Bizim hanımla aramız limoni. kaynanam resmen bizim eve çöreklendi gitmiyor. bende bu aralar kendimi iyice matematiği verdim. günde 18-19 saat çalışıyorum. Kaynanam Tifaniyi görmekden iyidir. ... 3-5-7 kulağa hoş geliyor. bu sayılarla ilgili bir teorem yazayım bari.
Ali Kuşçu:- ... kafana takma Tifaniyi birader. senden kıymetli mi sanki.
(8 ay sonra)
Fermat:- ... 3 5 7 değilde 3 4 5 var. a²+b²=c² formülünü 3-4-5 eşitliyor.
Ali Kuşçu:- ... kafan iyi mi senin dostum. 3-4-5 bulunalı yüzlerce yıl oldu. ama genede eline sağlık ...
Fermat:- A! haklısınya pisagor bulmuştu dimi neyse ben de
eğer n 2 den büyük bir tamsayıysa, ve x, y, z sayıları pozitif tamsayılar ise
xn+yn^n≠zn
yazayım bari.
Ali Kuşçu:- güzelmiş. ama hani nerde ispatı?
Fermat:- ispatı çok uzun ya. hem buralar bizim memleketteki kağıt fabrikaları grevde. piyasada defter bulmak zor. bende kitapların köşelerine filan yazıyorum. Hatta bi ara o kadar çok dalmışımki ispatı yazarken bi baktım gazatenin köşesine filan yazıyorum.
Ali Kuşçu:- Bizim buralarda şöyle derler oynamaya gönlü olmayan gelin yerim dar dermiş
Fermat:- güzel lafmış. sanki benim için söylenmiş. hemen kitabın kenarına yazayım. sağol dostum. yengeye hürmetler.
İşte Fermat'ın ünlü sözü bizim atasözünden gelmekdedir.
Cuius rei demonstrationem mirabilem sane detexi. Hanc marginis exiguitas non caperet!” – “Bu teoremin müthiş bir ispatını buldum ama burada yazacak kadar yer yok!”
İ∫MİM İMZADIR.
Teşekkürler.
Fermat'ın bu sözünü biliyordum mamafih Latincesini bilmiyordum.
Hikayeyi duymamıştım,çok güzelmiş.Teşekkürler
Kim demiş ki aklın yolu bir tanedir
Bence nerden baksan en az bin tanedir
en güzel kısmı oynamaya gönlü olayan gelin yerim dar demiş
önceki konulardada gelin ata binmiş vardı
![]()
türkçe tercüme ve tefsir için teşekkürler
Bizden üzüntüyü gideren ALLAH'A hamdolsun...
evet hikaye geyik. o zaten belli
ama benim aklım hala almıyor sen bir teorem bul ama "yazacak yerim yok" de. olcak iş değil. sonrada bu teoremi de bilim dünyası ciddiye alıp çözmeye çalışsın.
bu konu ile bizim köyde bi atasözü daha vardır.
Delinin biri kuyuya bir taş atmış; kırk akıllı çıkaramamış.
İ∫MİM İMZADIR.
Foruma üye olmana gerek yok! Facebook hesabınla yorumlarını bekliyoruz!