[duygu95]

Yorumlayamıyorum soruları nedense bilmiyorum

Şu sorular için detaylı yardıma ihtiyacım var. Çözemedikçe moralim bozuluyor.

Her şıkkın açıklamasını yapan olursa çok iyi olur.

{S-1}

Bazı ad tamlamalarında, tamlanan eki düşebilir.

Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir örnek vardır ?

A) Kış soğukları bundan sonra iyice artar.

B) Mutfaktaki sebzelerin hepsi çürümüş.

C) Kamu kuruluşları daha verimli duruma getirilmeli.

D) Hastaya her gün kuzu pirzola vereceksiniz.

E) Kimsesizler yurduna siz de yardım etmelisiniz.


{S-2}

"-dan(-den)" eki aşağıdakilerin hangisinde ismin hal eki olarak kullanılmamıştır ?

A) Şiir düşünceden çok, duyguya yaslanan bir türdür.

B) Bakışlarından adamın bize kızgın olduğunu anlamıştık.

C) Korkusundan bir daha sobaya yaklaşamaz olmuştu.

D) Candan bir tavrına gelen konuları ağırlamıştı.

E) Kimseye yalandan bir hayır geldiği görülmemiştir.


{S-3}

Aşağıdakilerden hangisinde zincirleme isim tamlaması vardır ?

A) Anadolu'da bahar mevsiminin güzelliğine doyamazsınız.

B) Bu adamın bütün günleri borç korkusuyla geçmiştir.

C) Karedeniz kıyıları ülkemizin en çok yağış alan bölümünü oluşturur.

D) Dünyanın bütün ülkelerinde polisiye romanlar çok satar.

E) Şu uzayıp giden tepeler,gökyüzüne başkaldırmış gibi görünüyor.

[sinavkizi]

1. Bazı ad tamlamalarında, tamlanan eki düşebilir.


Tamlanan ekinin düşmesine rağmen ifadede anlatım bozukluğu olmuyor. O zaman eki tekrar getirdiğimizde de anlatım bozukluğu olmaz. Şıklardaki tamlamaları bulalım, sonra da onun tamlananına uygun eki getirmeye çalışalım. 1 tanesi sağlayacak.

A) Kış soğukları bundan sonra iyice artar.(tamlanan: soğukları. zaten ek almış, "-ı".)

B) Mutfaktaki sebzelerin hepsi çürümüş.(tamlanan: hepsi. buna tamlanan eki getirmeye çalışsak bile ancak "sebzelerin hepsini" şeklinde değiştirebiliriz, ki o da tamlanan eki değil "belirtme hali eki" olur.)

C) Kamu kuruluşları daha verimli duruma getirilmeli.(tamlanan: kuruluşları.Ek getiremeyiz çünkü kuruluşlar-"ı" "-ı" eki tamlanan eki.)

D) Hastaya her gün kuzu pirzola vereceksiniz. (tamlanan: pirzola. Ek getirelim, kuzu pirzolası. Buna tamlanan eki getirebildiğimize göre demek ki düşmüş. )

E) Kimsesizler yurduna siz de yardım etmelisiniz. yurdu-nu deyince yine belirtme hali eki olur.)
yanıt D.

[sinavkizi]

2. "-dan(-den)" eki aşağıdakilerin hangisinde ismin hal eki olarak kullanılmamıştır ?
1 tanesinde hal eki olarak kullanılmışsa ismin diğer hal eklerini getirdiğimizde "görev yönünden" bir anlamsızlık olmaması lazım. Mesela,
evden, derken -den hal ekini almışsa ; ev sözcüğüne diğer hal eklerini (ev-e, ev-de gibi) getirdiğimizde aynı görev için kullanıldığını anlarız, bir yer belirtir hepsi.


A) Şiir düşünceden çok, duyguya yaslanan bir türdür. (düşünceye, düşüncede, düşünceden, ifadeleri için hep aynı görevi üstlenir.)

B) Bakışlarından adamın bize kızgın olduğunu anlamıştık. (bakışlarına, bakışlarında, bakışlarından, ifadeleri için de.)

C) Korkusundan bir daha sobaya yaklaşamaz olmuştu. (ama burada sebep anlamında kullanılmış, korku-dan ifadesinde -den/-dan eki ayrılma hali eki olarak kullanılsaydı "korku" ifadesinden ayrılma, uzaklaşma olması gerekirdi. Ki mümkün değil, korku soyut bir ifade. Görevi sebep.)

D) Candan bir tavrına gelen konuları ağırlamıştı. (yine hal eki görevinde)

E) Kimseye yalandan bir hayır geldiği görülmemiştir. (ve yine hal eki görevinde.)

[duygu95]

Gorev yonunden derken isim gorevi mi ozne dolayli tumlec gibi gorevleri mi hangisinini ko ru masi gerek.gorev derken neyi.kastediyorsun yani

[sinavkizi]

3. Aşağıdakilerden hangisinde zincirleme isim tamlaması vardır ?
" zincirleme isim tamlaması" istiyor, öyleyse içinde en az 2 tane isim tamlaması olan ifadeyi arıyoruz.



B) Bu adamın bütün günleri borç korkusuyla geçmiştir. (tamlamalar: bu adam, bütün günler, adamın (bütün) günleri vs. "Adamın günleri" isim tamlaması fakat "bütün günler" ve "bu adam" sıfat tamlamaları. Bize en az 2 tane isim tamlaması lazım. Bu olmadı.)

C) Karedeniz kıyıları ülkemizin en çok yağış alan bölümünü oluşturur. (Karadeniz kıyıları isim tamlaması. "Ülkemizin bölümü" arasında sıfat girmiş bir isim tamlaması. İkisi de isim tamlaması, ama zincirleme değil. "Ülkemizin Karadeniz bölümü" deseydi zincirleme olurdu, (ülkemizin bölümü, Karadeniz bölümü şeklinde ayırır ve en az 2 isim tamlaması var derdik. İç içe olmalıydı yani. Bu da olmadı o zaman.)

D) Dünyanın bütün ülkelerinde polisiye romanlar çok satar.(dünyanın ülkeleri: isim tamlaması. Bütün ülkeler, sıfat tamlaması. Polisiye romanlar, zaten sıfat tamlaması. Bunu da geçtik.)

E) Şu uzayıp giden tepeler,gökyüzüne başkaldırmış gibi görünüyor.(nasıl tepeler? "şu uzayıp giden tepeler. Bu da sıfat tamlaması.)

A) Anadolu'da bahar mevsiminin güzelliğine doyamazsınız. (Mevsimin güzelliği: isim tamlaması. Bahar(ın) güzelliği : isim tamlaması. Bahar mevsiminin güzelliği : (zincirleme) isim tamlaması. En az 2 tane isim tamlaması bulduk. Yanıt: A.)

[Faruk]

2)
"-dan(-den)" eki aşağıdakilerin hangisinde ismin hal eki olarak kullanılmamıştır ?
D) Candan bir tavrına gelen konuları ağırlamıştı. (Burada can-dan can ayrı bir kelime candan ayrı bir kelime yani -den yapım ekidir. Diğer şıkları tek tek açıklama yapmak yerine toplu yapayım dedim. Diğer şıklarda -den,-dan hep ayrılma durumu katmış ve çekim ekidir. Hal ekleri de çekim ekleri olduğu için cevabın D olduğunu görüyoruz.)


3)Aşağıdakilerden hangisinde zincirleme isim tamlaması vardır ?

A) Anadolu'da bahar mevsiminin güzelliğine doyamazsınız.( Buradaki tamlamamız bahar mevsiminin güzelliği zincirleme isim tamlamasıdır. Cevabımız bu olacak.)

B) Bu adamın bütün günleri borç korkusuyla geçmiştir.( Bu adamın bütün günleri Bu adamın sıfat tamlaması bütün günleri sıfat tamlaması yani bu söz öbeği iki tane sıfat tamlamasından oluşmuş bir tamlama grubudur. Fakat zincirleme isim tamlaması tamamen isimden oluşmalı.Bir diğer isim tamlaması da borç korkusuyla bu da belirtisiz isim tamlamasıdır.)

C) Karedeniz kıyıları ülkemizin en çok yağış alan bölümünü oluşturur.(Karadeniz kıyıları belirtisiz isim tamlamasıdır. ülkemizin en çok yağış alan bölümünü söz öbeğinde en çok yağış alan sıfat grubudur. Yine iki sıfat tamlamasından oluşan bir söz öbeğidir.)

D) Dünyanın bütün ülkelerinde polisiye romanlar çok satar.(Dünyanın bütün ülkelerinde söz öbeği ne kadar zincirleme isim tamlaması gibi dursa da bütün kelimesi burada sıfat olarak kullanıldığı için belirtili isim tamlamasının arasına giren bir sıfattır. polisiye romanlar sıfat tamlamasıdır.)

E) Şu uzayıp giden tepeler,gökyüzüne başkaldırmış gibi görünüyor.(Şu uzayıp giden tepeler burada Şu uzayıp giden sıfat grubudur. Tamlamamız sıfat tamlamasıdır.)

[sinavkizi]

[QUOTE=frk;60271]2)
"-dan(-den)" eki aşağıdakilerin hangisinde ismin hal eki olarak kullanılmamıştır ?
D) Candan bir tavrına gelen konuları ağırlamıştı. (Burada can-dan can ayrı bir kelime candan ayrı bir kelime yani -den yapım ekidir. Diğer şıkları tek tek açıklama yapmak yerine toplu yapayım dedim. Diğer şıklarda -den,-dan hep ayrılma durumu katmış ve çekim ekidir. Hal ekleri de çekim ekleri olduğu için cevabın D olduğunu görüyoruz.)




Mantıklı söylüyorsun, cevabı bilmiyorum, D şıkkıır belki de.ilk etapta kalıplaşmış bir ifade deyip candan olduğunu düşündüm. Sonra "sebep" görevinde kullanılması karıştırdı işi. Sadece yapısal olarak inceleyemeyiz ki ama, anlamı hangi kefeye koyacağız?

[duygu95]

Vallahi süpersiniz arkadaşlar çok teşekkür ederim. Bu konuda biraz eksiğim varmış, yeni farkediyorum. Çok saolun Allah razı olsun beni bir dertten kurtardınız.

[duygu95]

2. soruda cevap D imiş cevap anahtarında.

[duygu95]

Kafam karıştı , cevap D şıkkıysa neden diğerleri olmuyor onu da açıklayabilir misiniz ?