türkçe

1)Hangisinde soru anlamı zarfla sağlanmıştır ?

a-) Bize ne gün geleceksiniz ?

b-) bu çocuk benimle niçin konuşmuyor ?


Ben a şıkkı dedim . ''Bize ne gün geleceksiniz ?'' cevap olarak ''Size cumartesi geleceğiz. '' Cumartesi zaman zarfı oluyor işte.cevap (b)


2)Cümlelerin hangisinde birden çok zarf kullanılmıştır?

a)Onu iki yıldan beri göremiyorum.

b)Dün, Erzincan'a yine dolu yağmış. cevap(b) neden a değil ben a şıkkı buluyorum.(on iki yıl) zaman zarfı, (beri) yer yön zarfı,olabilirmi bu şekilde.


3) Hangisinde ikileme zarf görevi üstlenmemiştir ?

a)Damlarda korka korka durur bacalar.

b) Sarı sarı çiçekler vardı hepsinin ellerinde. cevap(b)


(korka korka durur) burda da zarf görevinde değil gibi geliyor. durmak fiili -ur ( -an -ası -mez -AR -dik -ecek -miş) bu eklerden -ar ekini almış gibi duruyor. yani fiil olmaktan çıkmış.




4)1.Demin burada oynuyorlardı.
2.O arkadaşla henüz görüşmedik.
3.Öğretmen ,konuyu güzelce anlattı.
4.Bugün çok çalıştın, biraz dinlenmelisin.
5.İçerdekileri bir türlü dışarı çıkaramadık.

Yukarıdaki cümlelerde kaç çeşit zarf vardır? (4)


5)1.Es ruhuma derinden ılık ılık.
2.Çok yakında doğacak ufukta yıldızınız.
3.Niçin sevdim o zalimi ?
4.Konukların bir kısmı dışarı çıktı .
5.Bugün güzel bir film seyrettim.
Yukarıdaki cümlelerde kaç çeşit zarf vardır?(5)



Son olarak birde bu edatları ve bağlaçları hepsini ezberlemekten başka ayırt etmenin yolu yokmu ?

1.
Öyle düşünürsek "üç günlük dünya"ya da "ne kadarlık dünya, üç günlük dünya, öyleyse bu miktar zarfı" mı dememiz gerekir, halbuki bu (nasıl dünya, üç günlük dünya) niteleme sıfatı değil midir? Sözcüğe sorduğunuz sorudur önem arz eden. Anlamı ile değil göreviyle ilgilenmeliyiz. Her zaman tutmaz çünkü...
b seçeneğinde fiile sorulmuş bir soru olduğu için zarf olduğunu anlayabiliriz.

2.
a: iki yıldan beri (-den beri) zaman zarfıdır, yâni 1 adet. Burada "beri" bir başına kullanılmış olsaydı "yer yön zarfı" diyeblirdik elbette.
b. "dün" ve "yine" zaman zarflarıdır, yâni 2 adet. (yine dolu yağmış=dolu yine yağmış)(fiili niteliyor)

3.
hep aynı mantık ile: nasıl durur? korka korka durur, fiili niteliyor ve bir zarf.
burada sıfat fiili hatırlamış olmanız güzel, ancak "durur" yüklemini ekine köküne ayırırsanız "dur-(u)r" olduğunu görürsünüz, ki buradaki "-r" eki sıfat yapan fiil ekimiz değil, fiil çekim ekidir.

deseydi ki "senin o dediklerin de söylenir söz müydü Allah aşkına!" , burada sıfat fiil yapmış olurdu. (dikkat edin, "söz" e "nasıl" sorusunu sorabiliyorsunuz)

.

peki sıfat fiili yada fiilimsiyi niteleyen sözcük varsa bu sözcük zarf görevindemidir?

4.

(ne zaman?) demin: zaman zarfı
(ne zaman?) henüz: zaman zarfı
(nasıl?) güzelce : durum zarfı
(ne kadar?) çok, biraz : miktar zarfları
(nasıl?) bir türlü: durum zarfı
(nereye?) dışarı : yer-yön zarfı.

4 tür zarf kullanmışlar.

5.
(nasıl es?) derinden es, ılık ılık es : durum zarfı
(ne zaman doğacak?) çok yakında : zaman zarfı

-dipnot: "çok yakında" ifâdesini sâdece "yakında" olarak kullansaydı da zarf olurdu. Buradaki "çok" onun derecesini artırıyor, bu bir derecelendirme zarfı.
(niçin sevdim?) : soru zarfı
(nereye çıktı?) dışarı : yer-yön zarfı
(ne zaman seyrettim?) bugün : zaman zarfı


5 tür zarf kullanmışlar.

sıfat fiilleri ne görevde kullandığınıza bakmak gerekir. Fiil görevinde bir sözcüğü niteliyorsa zarf olur, sıfat fiilleri nasıl fiil yapabiliriz ki?

Birkaçını öğrenmek gerekiyor.
Genellikle minik yöntemlerle ayırt edebiliyoruz.

sıfat fiil ,fiilimsi yani sonuçta fiile benziyen anlamında , fiilimsileride niteleyen sözcük varsa zarf olabilir diye düşündüm