Arkadaşlar bizim okulda gördüğümüz olasılık teorik olasılık olarak geçiyor.Öğretmenimizin söylediğine göre olasılığın başka çeşitleri de varmış.Bana bunu anlatabilecekler var mı ?:confused:
Yazdırılabilir görünüm
Arkadaşlar bizim okulda gördüğümüz olasılık teorik olasılık olarak geçiyor.Öğretmenimizin söylediğine göre olasılığın başka çeşitleri de varmış.Bana bunu anlatabilecekler var mı ?:confused:
Olasılık çeşitleri, 8.sınıf kitaplarında belirtildiği gibi Teorik olasılık, Deneysel olasılık ve Öznel olasılıktır. Bunlar adlarından anlaşılacağı gibi olasılığı ele alış şekilleri ile iglililerdir. Teorik olasılık, belirlenen matematiksel kurallar çerçevesinde hesaplanan ve gerçekliği kesin olmayan olasılıktır. Yani bir zarı atınca 1 gelme olasığı 1/6 demek teoriktir ancak x kadar attığımızda 1/6 sında bir gelecek diye bir kaide yoktur. Öznel olasılık, adından anlaşılacağı gibi kişişel bir olasılık tahminidir. "Benim bu siteye her girdiğimde bir yazı eklenmiş olması ihtimali %100 dür" demem gibi. Ölçme ve teorik olarak hesaplamalar yapmadan belirttiğim olasılıktır. Deneysel olasılık, bir olayı ihtimalini hesaplayarak değilde tamamen uygulamalalı olarak ölçmemdir. Bu site her girdiğimde yazı eklenip eklenmediğini bir yere kaydedip, belirli bir süre sonunda buradan bir kanıya varmamdır.
Geçici, Metafiz iksel vb gibi başka olasılık çeşitleride varmış ancak bunların literatürde kabul görüp görmdiklerini bilmiyorum. Teorik ve deneysel olasılık haricindeki olasılıkların işlerliği olduğunu sanmıyorum.
Teşşekkürler eski bilgilerim tazelendi
Sayın Üstadım ve sayın paradoks12 öğretmenim , Olasılık çeşitleri hakkında ne düşünüyorsunuz?
bende sadece, deneysel, teorik ve öznel olasılık biliyorum, diğerlerini ilk kez duydum
Demek istediğim, Bu zamana kadar ortalıkta sadece teorik olasılık dediğimiz 10. sınıfta anlatılan olasılık varken, son bir kaç yıldır nerden çıktı bu deneysel olasılık?
Olasılığın asıl tanımıyla ne kadar örtüşüyor? Yani siz deneysel olasılık diye bir kavramının olasılıkta yerinin olduğunu düşünüyor musunuz?
hocam ben olasılığın böyle çeşitleri olduğunu bu yazıdan öğrendim :)
benim bildiğim 2 çeşit yaklaşım var onlar da olasılığın çeşitleri midir yoksa başka bişey mi deniyor ondan da emin değilim.
biri Bayesian diğeri İstatistiksel (normalde frequency veya statistical ama Türkçesi nedir onu da bilmiyorum).
şunun çeşitleri nelerdir? şunlar kaça ayrılır? gibi konularda biraz cahilim bi de üstüne Türkçe-İngilizce çatışması falan girince benden bu konularda bişey beklemeyin lütfen :)
Üstadım, Bayesian dediğiniz sanırsam teorik olasılık, diğeri de deneysel, zaten deneysel olasılık dedikleri şeyin özünde istatistiksel yaklaşım var. Ama bunu olasılığın özüyle nasıl bağdaştırıyorlar, aklım ermiyor.
olasılığın kendisi zaten başlı başına beyhude bir çabadan ibarettir bence, o yüzden deneysel olasılığın yada öznel olasılığın yetersizliğinden yada saçma olduğun veya zayıf ve bilimden uzak tarzında eleştirilebilir, yalnız aynı şekilde teorik olasılık içinde saydığım tüm durumlar malesef geçerli,
aslında hepsinin tek ortak noktası var; geçmişe, deneyimlere, ve olması gereken durumu bir şekilde göz önünde tutup, tahminler yapar, ve gene her üçü içinde ortak olarak yaptıkları tahmin aslında hiç bişeydir,
örnek vereyim;
deneysel olsılık; Ali parayı 100 kez atıyor 70 defa yazı, 30 defa tura geliyor ( Ali bu veriyi göz önünte tutum 101. atışta büyük ihtimalle yazı atacağım der)
öznel olasılık; Ali sabah parayı bir kaç kez atıyor, büyük çoğunlukla yazı geliyor, birde akşam deniyor bu defada tura daha fazla geliyor,(Alinin yorumu; bence sabahları parayı genelde yazı geliyor, o yüzden sabahları parayı atarsak büyük ihtimalle yazı gelir, yalnız bu düşüncesini kendince mistik güçlere dayandırabilir:)
teorik olasılıkta; Ali hiç bir deneyim yada geçmiş bilgiye dayanmadan sadece paranın özellikleri üzerine yoğunlaşır, yazı tarafı ile tura tarafı üzerinde hiç bir fark olmadığı için, (parayı atarsam yazı gelme olsaılığı ile tura gelme olasılığı eşittir der
sonuç olarak üçüde ortak olarak pratikte bir tahminden öteye gidemez, ve bir sonraki atışın ne geleceği hakkında hiç biri kesin sonuç vermez
sadece tahminden ibarettir, o yüzde bu daha üztün bu daha kötü demek bence yanlış,
son olarak hepsi faydalı, hepsi gereksiz ve hepsi sadece bir tahminden ibaret:)
Sizin bu söylediklerinizin çoğuna katılıyorum. Ama aklımda kalan son bir soruya cevap aramak için( bu güne kadar hiç düşünmediğim bir şey)
araştırma yaptım. ve bulduğum sonuç şu: olasılığın günlük hayatta dişe dokunur hiç bir kullanım alanı yok. Peki o zaman biz niye hararetli hararetli olasılık anlatıyoruz. sırf öss de soruluyor diye mi? peki ösym veya meb niye bu kadar bu konuyu önemsiyor. Niye öğrenciler kasılıyor. Niye çeşitlendiriliyor? niye 4. sınıfa kadar olasılığın anlatımını indirdiler? Kafam allak bullak oldu.
araştırdığınız konuda üzerine bende çok uzun bir yazı okumuştum, ve gerçektende acı bir gerçek var, nasıl bir yöntem izlersek izleyelim, bulacağımız sonucun pratikte malesef hiç bir değeri yok:) paranın bir sonraki atışta ne geleceğini hiç kimse bilemez sadece belli stratejilerle tahmin yürütülebilir
Bu konuda yanlış hatırlamıyorsam laplace şeytanı konusununda bir araştırma yapın derim çok ilginç düşünceler var, sanırım hoşunuza gidecektir..
örneğin paranın yazı yada tura gelmesi 1/2 dir gibi kesin dediğimiz yargıya bile bakış açınız değişecektir, çünkü paranın yazı yada tura gelmesi bir çok duruma bağlıdır;
paranın üzerindeki kabartmalardan dolayı ağırlıkn merkezi herhengi bir tarafa meyilli olabilir, ayrıca rüzgarın yönü, zeminin durumu, ve bunlar dışında benim veya her hangi birin aklına gelmeyen daha başka durumlarda olabilir ki kesinlikle vardır, yada olmadığını kimse söyleyemez
hocam naaptınız :)MatematikciFM'den alıntı:Sizin bu söylediklerinizin çoğuna katılıyorum. Ama aklımda kalan son bir soruya cevap aramak için( bu güne kadar hiç düşünmediğim bir şey)
araştırma yaptım. ve bulduğum sonuç şu: olasılığın günlük hayatta dişe dokunur hiç bir kullanım alanı yok. Peki o zaman biz niye hararetli hararetli olasılık anlatıyoruz. sırf öss de soruluyor diye mi? peki ösym veya meb niye bu kadar bu konuyu önemsiyor. Niye öğrenciler kasılıyor. Niye çeşitlendiriliyor? niye 4. sınıfa kadar olasılığın anlatımını indirdiler? Kafam allak bullak oldu.
olasılık belki de şu an matematiğin günlük hayatla en iç içe geçmiş kısmı. bir şeyin yaklaşık olarak gerçekleşme ihtimalini hesaplama işi şu an neredeyse başlı başına üniversitelerde bölüm olmak üzere. ekonomik teorinin olasılıkla içli dışlı olmayan bir kesimi yok. istatistik zaten olaslığın bir dalıdır diyebiliriz. olasılık matematiğin en doğal kısımlarından birisi sonuçta olmamış bir şeyin olması üzerine tahmin yapıyorsunuz ve amacınız da bu tahmini gerçeğe en yakın şekilde yapmak. insanın olduğu her yerde olasılığın yeri vardır ve çok önemli bir yeri vardır. yoksa kimse paranın yazı mı tura mı geleceğiyle hatta yere düşüp düşmeyeceğiyle ilgilenmiyor.
Üstadım, daha önceden de olasılıkla ilgili bir soruda yaptığınız yorumu eleştirmiştim. Kendiniz söylemiştiniz, "Sistem olasılığı anlatamıyor." diye.
Olasılık, bana göre matematiğin en ciddi konularından biri. Amiyane tabiriyle en "baba" konularından biri. Bu konuyu anlatması da zor, anlaması da zor. Sınırları çok geniş, günlük hayattan envayı çeşit soru üretilebiliyor. Birkaç yıl öncesine kadar, bir şekilde olasılığı anlatmaya çalışıyorduk. MEB, hangi zihniyetle yaptığını anlamadığım bir şekilde , ortaya "deneysel olasılık" diye bir şey koydu. Amaç neydi, Olasılığı sulandırmak mı?, Olasılığı şirin göstermek mi? Bence hiç gereği yoktu. Bana göre sapla samanı birbirine karıştırdılar. İstatistiği, olasılığın bir dalı olarak kabul edilebileceğini belirtmişsiniz. Olasılıkla, istatistik, yapı ve amaç bakımından çok farklı konular. Benim gördüğüm tek ortak noktaları, ileriye dönük planlamada kullanıldığı. Eğer önde gelenlerimiz, bizi de adam yerine koyup, bir fikir belirtme hakkı da bana veriyorlarsa, benim diyeceğim budur. İstatistiği, deneysel olasılık diye yaftalayıp, olasılığın içinde yutturmalarına hiç gerek yok. İstatistik benim, Matematikte en sevdiğim, en ilgimi çeken konularından biri. Çünkü, her insan bilerek ya da bilmeyerek hayatının her yerinde istatistik yapar. İstatistik öğretmek istiyorlarsa, bunu ayrı bir konu başlığı olarak müfredata yerleştirip, içini de doyurucu biçimde doldurup yapabilirlerdi. Olasılık ise günlük hayatta sadece, kumar, şans oyunları, lotolar, piyangolar var olduğu sürece yer bulabiliyor. İstatistiği, olasılığın bir dalı olarak kabul edip, olasılığın kullanım alanları diye istatistiğin kulanım alanlarını saydığınız zaman, bu şu anlama gelir. Olasılık, istatistiğin nimetlerinden faydalanıyor. Bir bozuk parayı 10 kez atıp 10 unda da yazı geldiğinde, birisi bunu, yazı gelme olasılığı %100 dür dediğinde eleştirme hakkınız kalmıyor çünkü bunu öğreten sistem. Ben ilköğretimden ayrıldıktan sonra deneysel olasılık, müfredata konuldu. İlköğretimdeki öğretmenlerin ikisini nasıl birbirine karıştırmadan anlatabildiklerini, ya da nasıl anlatabildiklerini çok merak ediyorum. https://www.matematiktutkusu.com/siz...mlarinizi.html ve ilgin bi olaslk sorusu adreslerindeki sorularda yapılan yorumlardan çıkan sonuç bu.
şu para konusunda sorun yaşıyorum
bir para 10 kez atıldığında onunda da yazı gelmişse bu paranın yazı gelme olasılığının %100 olduğunu söyleyen bir olasılık dalı var da benim haberim mi yok. yani böyle birşey öğrencilere şu an anlatılıyor mu?
problemler bazı modellerle çözülür ve bu çeşit bir modelleme yapıldığında bu sonuç elde edilmez de onun için soruyorum.
Ne demek istediğim, galiba şimdi anlaşıldı Üstadım, Deneysel olasılık işte bu. Siz bir deney yapıyorsunuz ve Yaptığınız deneyden çıkan sonuç/deney sayısı olarak olasılık veriyorsunuz. Olasılığın özüyle ne kadar bağdaştığını siz düşünün. A takımı, B takımını 10 maçın 10unda da yendiğinde de 11. maçta da A takımının kesin yeneceğini iddia etmek. İşte deneysel olasılık bu. Ve evet bunu ilköğretimde anlatıyorlar. Hatta 4. sınıftabile olasılık anlatılıyor. Olasılık, 4. sınıftaki bir öğrenciye 10. sınıftaki gibi anlatılamayacağına göre araya daha gerçekçi gibi gözüken öğeler eklenmek zorunda. İşte yapılan bu. Olasılığı şirin göstermek için bu tür eklemeler yapılıyor ve düşünmekten yoksun bir konu olasılık anlatılıyor. Ondan sonra gerçek olasılık sorularını gören bir öğrencinin saçma sapan cevaplar üretmesini de çok görmemek lazım.
iyi de hocam böyle bişey yok ki bu da havuz problemleri gibi gerçekte olmayan birşeyin çocukların anlaması için hatalı anlatılması olur.
bir takım k tane maçın sonunda diğer takımını m kez yendiyse belirtilen olasılık (deneysel midir nedir artık :) ) modelinde (k+1). maçın sonucu hakkında sadece bir ihtimale dayalı aralık verilebilir. ya da Bayes yaklaşımıyla olsa her yeni maç sonucu bir sonraki için ihtimal değerini revize eder ama o da böyle birşey demez.
demekki ben okulu bitireli müfredat ve sistem oldukça değişmiş :)
Bu konuyu niye tartışmaya açtığımı anladınız umarım. Ama elimizden bir şey gelmiyor. Zaten olasılığı anlatmakta zorlanıyorduk. Şimdi, olasılık çeşitleriyle ve aralarındaki farkları, hem de inanmaya inanmaya anlatmak zorundayız. (Allah'tan Lisede böyle bir dert yok. İlköğretimdeki öğretmenlerin ,vay haline.)
hocam deneysel olasılık üzerinde durulmuyor sadece işin tanım kısmında verilip bir örnekle geçiştiriliyor, teorik olasılık üzerinde duruluyor, zaten deneysel olasılıktan çıkabilecek çeşit çeşit soruda yok ortada, o yüzden öyle derine inmeye şimdilik gerek yok:) idare ediyoruz işte ne yapalım